Listeria Bakterisine Dikkat

Tam adıyla Listeria monocytogenes, "Listeriozis"  enfeksiyonuna neden olan bir bakteridir. Listeriozis, genellikle bakteri ile kontamine olmuş yiyecekleri tükettikten sonra gerçekleşir. Hamilelik sırasında enfeksiyon oluşursa, Listeria bakterileri plasenta yoluyla bebeğe yayılabilir. Hastalık öncelikle hamile kadınları, yeni doğanları, yaşlı yetişkinleri ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişileri etkiler. Diğer gruplardaki kişilerin Listeria enfeksiyonuna yakalanması nadirdir. Bakteriler bağırsağın ötesine vücudun diğer bölgelerine yayıldığında ciddi hastalıklara (invaziv listeriosis olarak bilinir) neden olabilir.

Hamile kadınlar tipik olarak sadece ateş ve yorgunluk ve kas ağrıları gibi diğer grip benzeri semptomlar yaşarlar. Bununla birlikte, hamilelik sırasındaki enfeksiyonlar düşük, ölü doğum, erken doğum veya yenidoğanın hayatı tehdit eden enfeksiyonuna neden olabilir. Hamileler dışındaki kişiler; ateş ve kas ağrılarına ek olarak baş ağrısı, boyun tutulması, kafa karışıklığı, denge kaybı ve kasılmalar gibi belirtiler görülebilir.

Listeriosis genellikle kan, omurilik sıvısı veya plasenta gibi bir vücut dokusu veya sıvısından alınan örnek ile teşhis edilir. Listeriozsis antibiyotiklerle tedavi edilir. 

1990'larda Listeria enfeksiyonlarının salgınları öncelikle şarküteri etleri ve sosisli sandviçlerle bağlantılıydı. Günümüzde ise Listeria salgınları genellikle süt ürünleri ve üretimi ile bağlantılıdır. Son salgınlar yumuşak peynirler, kereviz, filizler, kavun ve dondurma ile ilişkilendirilmiştir.

Listeria'dan korunmak için dikkat edilmesi gerekenler:

• Çiğ süt ile yapılan ürünler:

Çiğ süt ile yapılan yumuşak peynirlerin, pastörize sütle yapılanlara göre Listeria enfeksiyonuna neden olma olasılığının 50 ila 160 kat daha fazla olduğu tahmin edilmektedir. Sütün pastörizasyonu Listeria'yı öldürse de, pastörize sütten yapılan ürünler hijyenik olmayan tesislerde üretiliyorsa yine de kontamine olabilir.  Etikette "Pastörize sütten yapılmıştır" yazdığından emin olun. Pastörize sütten yapılan bazı yumuşak peynirlerin, büyük olasılıkla peynir yapımı sırasında kontamine olmaları nedeniyle Listeria enfeksiyonlarına neden olduğunu unutmayın.

• Filizlendirilmiş bitkiler:

Filizlerin filizlenmesi ve büyümesi için sıcak ve nemli koşullara ihtiyacı vardır. Bu koşullar, Listeria, Salmonella ve E. coli dahil olmak üzere bakterilerin büyümesi için de idealdir. Yıkayarak bakterileri yok edemezsiniz. Evde yetiştirilen filizleri çiğ veya hafif pişmiş olarak tüketirseniz hasta olabilirsiniz. Hamile kadınlar, yaşlı yetişkinler ve zayıf bağışıklığı olan kişiler dahil olmak üzere daha yüksek risk altındaki kişiler için hiçbir çeşit çiğ veya hafif pişmiş filizi tüketmemeleri, hastalanma riskini azaltmak için filizleri iyice pişirme tavsiye edilir.

• Kavun:

Kesilmiş kavunu hemen yiyin veya soğutun. Kesilmiş kavunu buzdolabında veya daha soğukta ve 7 günden fazla tutmayın. 4 saatten fazla oda sıcaklığında bırakılan kesilmiş kavunları tüketmeyin.

• Salam, sosis ve sucuk:

Salam, sosis, sucuk gibi şarküteri ürünlerini diğer yiyeceklere, mutfak eşyalarına ve yiyecek hazırlama yüzeylerine bulaşmasına izin vermeyin. Yemeğinizi hazırladıktan sonra ellerinizi yıkayın. Ürünleri buzdolabında güvenle sakladığınıza emin olun. Açılmamış paketleri buzdolabında 2 haftadan fazla saklamayın. Açılmış paketleri ve dilimlenmiş salam ürünlerini en fazla 3 ila 5 gün içerisinde tüketin.

• Çiğ süt

Çiğ süt, zararlı bakterileri öldürmek için pastörize edilmemiş herhangi bir hayvanın sütüdür. Çiğ süt (pastörize edilmemiş süt olarak da bilinir), Listeria dahil olmak üzere zararlı bakterileri ve sizi çok hasta edebilecek veya öldürebilecek diğer mikropları taşıyabilir. Birçok gıda; gıda kaynaklı hastalıklara sebep olabilse de, çiğ süt bunlardan en risklisidir. Çiğ sütten yapılan yumuşak peynir, dondurma ve yoğurt gibi diğer ürünler de tehlikeli enfeksiyonlara neden olabilir. Bu ürünleri tüketirken pastörize sütten üretildiğinden emin olun.

Kaynak:

Centers for Disease Control and Prevention. (2022, July 2). Listeria (listeriosis). Centers for Disease Control and Prevention. Retrieved September 20, 2022, from https://www.cdc.gov/listeria/