Türkiye'de Yetiştirilen Kırmızı Şaraplık Üzümler

   Türkiye'de Yetiştirilen Kırmızı Şaraplık Üzümler

   Her üzüm şarabın özelliklerini belirleyen bazı özellikler taşır; gövde, tat ve doku gibi. Tabi kırmızı şarap üzümleri için bu özelliklere renk ve tanen de eklenir. Bu durumda her üzümün yaptığı şarap farklı özellikte olacaktır. Şarap şişesinin üzerinde hangi üzümlerden üretildiği yazacaktır. Bu yazımda, şarap seçiminde, bir rehber olması açısından, bazı şaraplık üzüm çeşitleri ve yaptıkları şarabın özelliklerini ele aldım.

   CABERNET SAUVİGNON (kabarney sovinyon)
   Kökeni Fransa olan Cabernet Sauvignon üzümü Türkiye’de genellikle Çeşme ve Urla’da yetiştirilmektedir. Siyah, küçük ve kalın kabuklu üzümlerdir. Ayrıca kalın kabuklar üretilen şarabın tanen açısından zengin olmasını sağlar. Genç cabernet şarapları kuş üzümü, baharat ve çikolata notalarına sahipken; meşe fıçılarında yıllanmış olanlar ise daha çok tütsü, vanilya ve kahve aromalarına sahiptirler.

   MERLOT (merlo)
   Kökeni Fransa olmakla birlikte Türkiye’de Ege bölgesinde yetiştirilmektedir. Merlot şarapları genellikle erik, vişne ve kuş üzümü gibi meyvemsi notalara sahiptir. Üzümleri, Cabernet Sauvignon üzümüne göre daha ince kabukludur dolayısıyla daha az tanenli şaraplar yapar. Merlot şarapları Cabernet şaraplarına kıyasla asiditesi düşük ve alkol seviyesi yüksektir. Cabernet Sauvignon/Merlot kupajıyla tanen, asidite ve meyve aromaları dengelenir.

   SYRAH/SHİRAZ
   Şiraz üzümünün kökeni İran olarak düşünülmektedir. Siyah ve ince kabuklu bir üzümdür. Genç şarapları koyu bir renge, yüksek tanen oranına ve baharat notasına sahiptir. Yıllandıkça ahududu, erik gibi farklı lezzetler ortaya çıkarır. Şiraz şarapları, monosepaj olarak tercih edildiği gibi çeşitli kupajları da üretilmektedir.

   BOĞAZKERE
   Kökeni Diyarbakır olan boğazkere Türkiye’nin en tanenli üzümüdür. Buruk tadından dolayı yemeye uygun değildir. Küçük taneli, kalın kabuklu ve oldukça koyu renklidir. Yüksek tanenli, gövdeli şaraplar yapar ve yıllandırmaya uygundur. Boğazkere şarabı kırmızı meyve ve baharat aromalarına sahiptir.

   ÖKÜZGÖZÜ
   Malatya ve Elazığ’da yetiştirilir. Üzüm etli, iri tanelidir ve ince kabukludur. Öküzgözü şarabı; boğazkere şarabının aksine tanen miktarı düşük, orta gövdeli, yüksek asitli bir şaraptır ayrıca kırmızı meyve, karadut ve pekmez aromalarına sahiptir.
 Boğazkere ile kupajlarda kullanılmasının yanında monosepaj olarak da oldukça dengeli bir şaraptır.

   KALECİK KARASI
   Ankara’nın kalecik ilçesine özgü bir üzüm çeşididir. Türkiye’de şarapçılığın gelişmemesi sebebiyle kaybolmaya yüz tuttuğu sıralarda bazı üreticiler tarafından tekrar üretilmeye başlanmıştır. Artık Kalecik ilçesi dışında da yetiştirilmektedir. Hafif­orta gövdeli, düşük tanenli ve düşük asitli şaraplar yapar. Çilek, ahududu, vişne aromalarına sahip olmakla birlikte yıllanmaya da uygundur.

   KARASAKIZ (KUNTRA)
   Çanakkale ve Bozcaada’da yetiştirilmektedir. Kanyak yapımında da kullanılır. Karasakız şarabının asiditesi ve taneni yüksektir fakat yıllanmaya müsait değildir. Diğerlerine göre daha açık bir kırmızı renge sahiptir.

   PAPAZKARASI
   Tekirdağ ve Edirne’de üretilir. Bu üzümlerden üretilen şaraplar genel olarak kırmızı meyve ve baharat notalarına sahiptir, hafif gövdeli şaraplardır ve açık kırmızı renktedir.

   GAMAY (gamey)
   Fransa kökenli bir üzüm cinsi olan Gamay, hafif/orta dolgunluğa, yüksek asiditeye ve düşük tanen seviyesine sahip şaraplar yapar. Gamay şarabı yıllandırmaya pek uygun değildir, gençken tüketilir ve serinleten meyvemsi notalara sahiptir.
Alacağınız şarap kupaj yada monosepaj olabilir. Şişede yazan üzüm veya üzümlerin genel özelliklerinden yararlanarak ve deneyerek damak zevkinize en uygun şarabı bulabilirsiniz.

   Kupaj: Birden çok üzüm çeşidi kullanılarak üretilen şaraplardır. Ürünün daha kaliteli olması hedeflenir.
   Monosepaj: Tek üzüm çeşidi kullanılarak üretilen şaraplardır.
   Tanen: Kekremsi, buruk ve acımsı tada sahip bileşiklerdir. Şarap için önemli bir kalite parametresidir.