Yumurta

   YUMURTA

   Beslenmemizde önemli yeri olan yumurta protein kalitesi en yüksek besindir. Yumurta proteinlerinin tamamının (%100) vücut proteinlerine dönüştüğü bilinmektedir. Bu nedenle yumurta proteinleri örnek protein olarak değerlendirilmektedir. Yumurta yağının %33’ü doymuş, % 16’ı kadarı çoklu
doymamış, kalanı tekli doymamış yağ asitlerinden oluşur. Yağ, yumurtanın sarısında yoğunlaşmıştır. Yumurtanın sarısı demir, A vitamini ve B grubu vitaminlerinden zengin olup, C vitamini haricindeki tüm besin ögelerini değişik miktarlarda içermektedir. Yumurta kabuğu üzerinde por adı verilen gözle
görülmeyen gözenekler vardır. Taze ve yıkanmamış yumurtada bu gözenekler ince bir müsin tabakası ile kaplıdır.

   Eğer yumurta yıkanırsa bu tabaka ortadan kalkar ve gözenekler açılır, dışarıdan mikroorganizmaların girişi kolaylaşır ve böylece yumurta kolayca bozulabilir. Yumurtada bulunan hava boşluğu, tavuk yumurtladıktan sonra oluşmaya başlar. Hava boşluğunun küçüklüğü yumurtanın tazeliğini gösterir. Yumurta bayatladıkça hava boşluğu büyür. Tuzlu suda yüzen yumurtalar bayat, dibe çökenler taze demektir.

   Yumurtanın dış kabuğunda mikroorganizmalar olabileceği için kullanılmadan önce mutlaka yıkanmalı ve ayrı bir tabağa kırarak tazeliği kontrol edilmelidir.

   Öneriler

  • Protein kalitesi yüksek olduğu için bebek ve çocukların her gün bir adet yumurta tüketmesi yararlıdır. Diyette protein miktarının kısıtlandığı böbrek ve karaciğer yetmezliği gibi hastalıklarda, yumurta örnek protein içeriği nedeni ile önemli  bir protein kaynağıdır.
  • Pişmemiş (çiğ) yumurta tüketilmemelidir.
  • Diyetisyen tarafından aksi belirtilmediği takdirde, kalp-damar hastaları haftada 2-3 kez tercihen haşlanmış olarak veya sebze yemeklerinin içerisinde yumurta tüketebilir.
  • Et yemeyenler için yumurta iyi bir et alternatifidir. Bir adet yumurta, besin değeri açısından aynı büyüklükteki ete benzerdir.
  • Sebzeler ve tahıllarla birlikte tüketilen yumurta, öğünün protein kalitesini arttırır.
  • Yumurta satın alınırken üzeri temiz, çatlağı ve kırığı olmayan seçilmeli ve buzdolabında yıkanmadan saklanmalıdır.
  • Yıkanmış olanlar kesinlikle satın alınmamalıdır.
  • Yumurta bayatsa ve uzun süre pişirilirse sarısının etrafında yeşil renkte demir-sülfür halkası oluşur. Bu nedenle yumurta taze tüketilmeli ve haşlama süresi katı yumurta için su kaynamaya başladıktan sonra 5-8 dakika ile sınırlandırılmalıdır.