Fasulye Neden Gaz Yapar?

Fasulye, yaklaşık %25 protein içeriği ile iyi bir protein kaynağıdır [1]. Sindirim sürecini kolaylaştırma etkisiyle bilinen sindirilemeyen karbonhidratlar olan lifleri de yüksek miktarda içermektedir [2]. Suda çözünebilen lifler bağırsaktaki suda çözünerek sindirimi yavaşlatmakta, bağırsak hareketlerini sıklaştırmakta ve daha uzun tokluk hissi sağlamaktadır [3]. Kalsiyum, fosfor ve demir gibi mineralleri de  içeren fasulyeyi tüketmek; önemli besin maddelerini almanın ekonomik bir yoludur [1]. Ancak bazı tüketiciler bağırsak gazı ve rahatsızlık hissi nedeniyle fasulye tüketiminden kaçınmaktadır.

Fasulyenin bağırsakta gaza sebep olmasının arkasındaki neden içeriğinde bulunan karbonhidratlar ile açıklanmaktadır. Gaz oluşum mekanizmasında bağırsakta bulunan bakteriler rol oynamaktadır [4]. Fasulye, birkaç şeker molekülünün birleşmesi ile oluşan bir karbonhidrat türü olan ve suda çözünebilir oligosakkaritleri yüksek miktarda içermektedir.  Bu oligosakkaritler sindirim enzimleri tarafından parçalanamayan, sindirimi zor bileşiklerdir. Çünkü insan ve hayvanların ince bağırsakları bu bileşikleri parçalamak için gerekli olan α-galaktozidaz sindirim enzimini sentezlememektedir [5]. Enzimler tarafından sindirilemeyen bu bileşikler, bağırsağa iletilmektedir. Bağırsağa iletilen oligosakkaritler, bağırsak florasında bulunan ve gerekli sindirim enzimine sahip bakteriler tarafından fermente edilerek parçalanmaktadır. Bu parçalanmanın sonucunda hidrojen, karbondioksit, metan ve bakteri türüne bağlı olarak sülfür gazları yan ürün olarak oluşmaktadır. Oluşan bu gazlar şişkinliğe sebep olmakta ve daha sonra vücuttan dışarıya atılmaktadır [6].

Kaynakça

[1] Khan, M. A., Jacobsen, I., & Eggum, B. O. (1979). Nutritive value of some improved varieties of legumes. Journal of the Science of Food and Agriculture, 30(4), 395–400. https://doi.org/10.1002/jsfa.2740300409

[2] Slavin, J. L. (2005). Dietary fiber and body weight. Nutrition, 21(3), 411–418. https://doi.org/10.1016/j.nut.2004.08.018

[3] Qi, X., Al‐Ghazzewi, F. H., & Tester, R. F. (2018). Dietary fiber, gastric emptying, and Carbohydrate Digestion: A Mini‐review. Starch - Stärke, 70(9–10). https://doi.org/10.1002/star.201700346

[4] Steggerda, F. R. (1968). Gastrointestinal gas following food consumption. Annals of the New York Academy of Sciences, 150(1), 57–66. https://doi.org/10.1111/j.1749-6632.1968.tb19031.x

[5] Suarez, F. L., Springfield, J., Furne, J. K., Lohrmann, T. T., Kerr, P. S., & Levitt, M. D. (1999). Gas production in humans ingesting a soybean flour derived from beans naturally low in oligosaccharides. The American Journal of Clinical Nutrition, 69(1), 135–139. https://doi.org/10.1093/ajcn/69.1.135

[6] Winham, D. M., & Hutchins, A. M. (2011). Perceptions of flatulence from bean consumption among adults in 3 feeding studies. Nutrition Journal, 10(1). https://doi.org/10.1186/1475-2891-10-128