Kolajenlerin Hayatımızdaki Yeri

Kolajen, memelilerdeki toplam proteinin % 20-30'unu oluşturan ve vücutta bol miktarda bulunan proteindir. Deri ve kemik sertliği ve bütünlük sağlamak gibi çeşitli dokularda çok önemli bir rol oynar.  Hidroksilisin ve hidroksiprolin gibi iki modifiye amino asit ile birlikte benzersiz oluşan amino asit bileşimine sahiptir. Kolajen üç polipeptit sarmalı içinde düzenlenmiş ve lifler içinde bir araya getirilmiş zincirlerden oluşur.  Bununla birlikte, kolajen moleküllerinin miktarı ve doğası bir hayvandan diğerine ve hayvan dokusunun tipine göre önemli ölçüde değişir.

İnsan vücudu doğal olarak kolajen oluşturur. Bununla birlikte, zamanla, bu proteinin üretimi yavaşlar ve devamında kırışıklık meydana gelir. Bir kişi yaşlandıkça, eklemleri parçalanmaya başlar ve eklemlerin süngerimsi kıkırdağı yıpranmaya devamında eklem ağrıları başlar. Kolajen takviyelerinin eklemlerdeki kıkırdağın bozulmasını düzeltmeye veya önlemeye yardımcı olabileceğini gösteren bazı kanıtlar bulunmaktadır.

Bir çalışmada, kadınlara kolajen karışımı verilmekte ve kontrol grubundaki kadınlarla karşılaştırıldığında, bu karışımı içen kadınların kırışıklıklarının derinliğini önemli ölçüde azalttığını göstermiştir. Katılımcıların cilt nemlendirme ve elastikiyeti de önemli ölçüde iyileştiği görülmüştür.

Bir başka çalışmada; hem kolajen hem de kolajen türevi peptitlerin, in vivo olarak fibroblastlar için kemotaktik uyaranlar olarak işlev görebileceğini ve hasarlı dokuları onarmak için bu hücreleri çekebileceğini öne sürülmüştür.

Bir diğer çalışmada ise sağlıklı bireylerde yüksek kolajen kaynağı olan, kolajen tripeptit (CTP) uygulamasının ateroskleroz (damar sertliği) gelişimi üzerindeki etkisini değerlendirmektedir. Çalışmanın sonucunda, CTP'nin sağlıklı insanlarda aterosklerozun önlenmesine ve tedavisine katkıda bulunduğunu göstermektedir.

Kolajenin yardımcı olabileceği diğer potansiyel şeyler şunlardır:

• Sağlıklı bir bağırsak tutmak
• Sağlıklı kiloyu korumak
• Kaygıyı azaltmak
• Gelişmiş uyku
• Ruh halini iyileştirmek
• Sağlıklı tırnak ve saç büyümesini teşvik eder

Kolajen Türleri;

Tip 1 : Bu, insan vücudunda bulunan en bol türlerden biridir ve sağlıklı cildi desteklemeye yardımcı olur.

Tip 2 : Bu öncelikle kıkırdakta bulunur ve eklem sağlığını geliştirmeye yardımcı olabilir.

Tip 3 : Bu tip aynı zamanda esnekliği artırarak cilt sağlığını geliştirmeye yardımcı olur.

Tip 5 : Bu tip hamile kadınlarda plasentanın büyümesini desteklemeye yardımcı olur.

Tip 10 : Bu tip kıkırdakta da görülür ve kemik sağlığını ve gelişimini teşvik eder.

Kolajen Gıda Kaynakları ve Vücutta Kolajen Arttıran Gıdalar;

• Balık
• Tavuk
• Kemik iliği, kemik suyu
• Yumurta beyazı
• Turunçgiller
• Kırmızı mor meyveler
• Kırmızı ve sarı sebze
• Sarımsak
• Beyaz çay
• Spirulina (su yosunu)
• Yapraklı yeşillikler
• Kaju fıstığı
• Fasulyeler
• Avokado
• Soya

Kaynaklar:

Sultana, S., Ali, M. E., & Ahamad, M. N. U. (2018). Gelatine, collagen, and single cell proteins as a natural and newly emerging food ingredients. In Preparation
and Processing of Religious and Cultural Foods (pp. 215-239). Woodhead Publishing.

Borumand, M., & Sibilla, S. (2015). Effects of a nutritional supplement containing collagen peptides on skin elasticity, hydration and wrinkles. Journal of Medical Nutrition and Nutraceuticals, 4(1), 47.

Tomosugi, N., Yamamoto, S., Takeuchi, M., Yonekura, H., Ishigaki, Y., Numata, N., ... & Sakai, Y. (2016). Effect of collagen tripeptide on atherosclerosis in healthy humans. Journal of atherosclerosis and thrombosis, 36293.