Sağlıklı Beslenmede Yeni Çağ: Mikrobiyom Diyeti

Sağlıklı Beslenme

Sağlıklı beslenme, gün içerisinde vücudun için yeterli ve dengeli beslenmenin karşılığıdır. Kilo almak, kilo vermek, ideal kiloyu korumak, var olan hastalıkların tedavisine destek olmak, gün içerisinde zinde hissetmek, iyi uyumak, bağışıklık sistemini güçlendirmek ve hastalıklara karşı korunmak için en güçlü silah, sağlıklı beslenmedir!

Sağlıklı Beslenmede Kafa Karıştıran Unsurlar

Bugün geldiğimiz noktada küresel bir pazar içerisinde kısır döngüye girmiş olan bizler, hızlı kilo vermenin veya sağlıklı beslenmenin yollarını popüler diyet listelerinde ararken sağlığımızla oynadığımızın daha yeni yeni farkına varıyoruz.

Uzun bir süredir İsveç diyetleri, ketojenik diyetler, vegan beslenme, glütensiz ve laktozsuz beslenme gibi daha nice diyet modellerini vücudumuzun ihtiyaçlarını sorgulamadan kabul eder olduk. Bir problem üzerinden yola çıkarak daha kendimizi tanıyamadan, neye ihtiyacımız olduğunu bilmeden çözüm yolları aradık. O gün hangi diyet programı daha popülerse veya hangi gıdanın sağlıklı olduğuna dair söylemler daha fazla ise biz de onlar arasında kaybolduk ve maalesef kalıcı çözüme bir türlü ulaşamadık.

Beslenmede Kişiselleştirme

Bir çözümün kalıcı olması için öncelikle probleme yüzeysel bakmadan doğru tanımlamalı ve çözümü kişisel ihtiyaçlara göre aramalıyız. Evet, kişisel ihtiyaçlar! Hepimiz birbirimizden bu kadar farklıyken ihtiyaçlarımız aynı olamaz. Dolayısıyla problemlerimiz için aradığımız çözüm de bir başkasının çözümü ile aynı olacak kadar popüler olamaz. Bilimin getirdiği noktada bugün biliyoruz ki bizi birbirimizden ayıran sadece parmak izlerimiz değil, daha biz anne karnındayken oluşmaya başlayan doğumla birlikte şekillenen, yaşam tarzımız, beslenme alışkanlıklarımız ve çevre koşulları ile çeşitlenen mikrobiyomumuz!

Mikrobiyom Kavramı

Bağırsaklarımızda trilyonlarca mikroorganizmanın oluşturduğu genom, genom ürünleri ve onların çevreyle etkileşimi “mikrobiyom” kavramını ortaya çıkartıyor. Mikrobiyom, seninle birlikte büyüyor, gelişiyor, şekilleniyor ve seni herkesten ayırıyor. Bu süreçte mikrobiyomunda bulunan mikroorganizmalar ne kadar çeşitli ve bu çeşitlilik ne kadar homojen ise mikrobiyomun da o kadar sağlıklı oluyor. Sağlıklı bir mikrobiyom ise vücut ağırlığı kontrolünden, kaliteli uyku düzenine, fizyolojik ve psikolojik sağlığa kadar vücudunu bütünsel olarak etkiliyor.

Sağlıklı Beslenmede Yeni Çağ: Mikrobiyom Diyeti

Peki, senin için sağlıklı beslenmenin tanımı nasıl olmalı biliyor musun? Hedeflerin değişmiş olsa da bugüne kadar uyguladığın bütün diyet listelerini bir kenara koy, çünkü artık hedefin ne olursa olsun bilimin ve teknolojinin sana sunduğu yeni çağda kendini tanıyarak vücudunun ihtiyacı olan besinlerle sağlıklı beslenmenin vakti geldi!

Bundan yaklaşık 2500 yıl önce tıp biliminin babası Hipokrat “Bütün hastalıklar bağırsakta başlar” diyerek bağırsağın insan sağlığındaki yerini ortaya koydu. Yüzyıllar önce söylenmiş bu söz ve mikrobiyomun insan sağlığı üzerine etkilerini inceleyen binlerce çalışmanın ardından bilim insanları özellikle son 10 yılda mikrobiyoma göre beslenmenin sağlığımızı korumada temel bileşen olabileceğini düşünmeye başladı.

Yapılan araştırmalar sonucunda mikrobiyomun yaklaşık olarak %60 oranında tükettiğimiz besinlerden etkilendiği ortaya çıktı. Mikrobiyomdaki yetersiz çeşitlilik ve dengenin bozulması olarak tanımlanan disbiyozis ise günümüzde kilo problemlerinin, kronik hastalıkların, düşük bağışıklık sisteminin, psikolojik rahatsızlıkların ve daha birçok sağlık probleminin altında yatan sebeplerden biri olarak karşımıza çıktı. Bugün bu sağlık problemlerine kalıcı çözümü bulmak için mikrobiyom dengesini sağlayan, çeşitliliğini arttıran ve kişisel ihtiyaçlara yanıt veren beslenmeyi “mikrobiyom diyeti” olarak adlandırıyoruz.

Mikrobiyom Diyetinin Temelleri

Bilim dünyasının otoritelerinde biri olan “Nature” da yayımlanan bir derlemeye göre bilim ve teknolojinin geldiği son noktada herkese uyan tek bir diyetin olmayışıdır. Genetik olarak benzerlik oranı yüksek olan ikizler üzerinde yapılan çalışmalarda dahi aynı besinlerin, kişiler üzerinde farklı etkilere yol açtığı gözlemlenmiştir. Bu durum besinlerden elde ettiğimiz kalorilerde, besinlerin kan şekerimiz üzerine etkilerinde ve sağlığımızla ilgili diğer parametrelerde dahi genetik yatkınlıklarımızın yanında bağırsak mikrobiyomunun da yadsınamaz bir rolü olduğunu göstermiştir.

Mikrobiyoma göre beslenmek öncelikli olarak bağırsak mikrobiyomunda yer alan ve sağlığınla yakından ilişkili olan bakterilerin miktarını, çeşidini ve dağılımını öğrenmeyi kapsar. Mikrobiyomunun durumunu öğrenildikten sonra onu sağlıklı hale getirebilmek için oluşturulacak kişiselleştirilmiş diyet örüntüsü ise “mikrobiyom diyetini” temsil eder. Bu diyet, bağırsaklarındaki bakterileri dengelemek, homojen bir dağılım elde etmek ve zenginliğini arttırmak için mikrobiyomunun ihtiyaç duyduğu besinleri kapsar ve sadece sana özel olmalıdır.

Edindiğin yanlış beslenme alışkanlıkları, bir de bunu deneyeyim dediğin popüler diyetler veya bir başkasının diyet listesi sağlıklı beslenme yolunda sana yardım edemeyecek çıkmaz yollardan sadece birkaçıdır. Bu yöntemlerle sonuç alamamanın yanında bir de sana uygun olmayan diyetlerle mikrobiyomuna verdiğin zararlar ise cabası. Mikrobiyomun gibi sen de eşsiz ve özelsin. Bu sebeple kişiselleştirilmiş beslenmeyi hak ediyorsun. Artık vücudunda bulunan trilyonlarca bakteriyi mikrobiyomuna uygun bir diyet ile yönetmenin ve sağlığına hükmetmenin zamanı geldi!

Yazar : Enbiosis Biyoteknoloji

Kaynakça :
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31315227/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20664075/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29899036/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31391921/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31474424/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31541197/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30866812/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31448542/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26590418/
https://www.nature.com/articles/s41579-019-0256-8
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30262901/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31194939/