Sorbik Asit (E200) Nedir?

E kodları Avrupa Birliği tarafından kullanılan katkı maddelerini temsil eder ve E harfi Europe ’un (Avrupa) baş harfinden gelir. Peki nedir bu neredeyse her üründe karşımıza çıkan sorbik asit? 

1859'da Alman bir kimyager tarafından Anadolu’da bilinen ismiyle kuş üvezi (Sorbus aucuparia) adı verilen bitkiden elde edilmiştir.  Diğer bir deyişle sorbik asit, doğal olarak oluşan 6 zincirli doymamış bir yağ asididir.  1930 yılında mikrobiyal gelişmeyi engelleme yeteneği keşfedilen sorbik asitin, kısa zaman içerisinde kullanımı yaygınlaşmıştır.

Ne işi var bu koruyucu maddenin bitkinin içerisinde?

Bitkiyi olası zararlılara karşı korumak için, aslında tam da gıdalarda kullanılma sebebiyle aynıdır.

Gıdayı nasıl koruyor?

Sorbik asit ve tuzları mikroorganizma hücrelerinin pH'ını değiştirir ve bu da mikroorganizmanın hayatsal fonksiyonları bozar. Sorbik asit tuzlarını etiketlerde potasyum sorbat (E202) olarak görebilirsiniz.

İnsanlar sorbik asit içeren bir gıdayı tüketirse ne olur?

Yağlar ile benzer kimyasal yapısından dolayı sorbik asit, yağlara benzer şekilde sindirim sistemimize dahil olur ve en nihayetinde karbondioksit olarak dışarı atılır.

Diğer yağ asitlerine benzer şekilde metabolize olması düşük toksisiteli olarak değerlendirilmesi ile ilişkilendirilir.

Lütfen unutmayın: Her şey zehir olabilir. Önemli olan tüketilen miktardır. Artık hepimizin bildiği gibi su yeterli derecede tüketildiğinde zehirleyebilir.

Gıdalara eklenen sorbik asit miktarı gıdaya göre değişir. Ülkemizde bu değerler Avrupa Birliği ile uyum içerisinde hazırlanmış Türk Gıda Kodeksi Katkı Maddeleri Yönetmeliği’nce belirlenir.

Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi halihazırda kullanımda olan katkı maddelerinin güvenliğini güncel verilerle değerlendirmek için belli aralıklarla çalışmalar yapmaktadır.

2015 yılında sorbik asit için yayınladığı rapora göre genotoksik aktivite gösterdiğine dair bir kanıt bulunamamıştır.*

Kısacası:

Sorbik asit ilk olarak bir bitkiden elde edilmiştir ve uzun yıllardır gıdalarda koruyucu olarak kullanılmaktadır. Uzun yıllar gıdalarda kullanılması, birçok güvenlik testini geçtiği anlamına gelir. Gıdalarda kullanımına izin verilen limitlerde kullanıldığında herhangi bir sağlık sorunu yaratmaz

Kaynakça:

CFR - Code of Federal Regulations Title 21. accessdata.fda.gov. (n.d.). Retrieved September 20, 2022, from https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/CFRSearch.cfm?fr=182.3089

World Health Organization. (n.d.). World Health Organization. Retrieved September 20, 2022, from https://apps.who.int/food-additives-contaminants-jecfa-database/Home/Chemical/4755

*Scientific opinion on the re-evaluation of sorbic acid (E 200), potassium sorbate (E 202) and calcium sorbate (E 203) as Food Additives. European Food Safety Authority. (n.d.). Retrieved September 20, 2022, from https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4144