Üretici Olarak Antimikrobiyal Direnç Hakkında Ne Bilmeliyim?

Antimikrobiyal direnç konusunda küresel eylem planı

Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) karar verme organı olan Dünya Sağlık Asamblesi (WHA); 2015 yılında antimikrobiyal direnç konusunda küresel bir eylem planını benimsemiştir. Bu planın amaçları arasında eğitim aracılığıyla antimikrobiyal direnç konusunda farkındalığı  artırmak; araştırma yoluyla bilgi ve kanıtları güçlendirmek; etkili sanitasyon, hijyen ve önlemler ile enfeksiyon insidansını azaltmak; insan ve hayvan sağlığında antimikrobiyal ilaçların kullanımını optimize etmek; ve tüm ülkelerin ihtiyaçlarını dikkate alan sürdürülebilir yatırımlar için ekonomik bir argüman oluşturmak ve yeni ilaçlar, tanı araçları, aşılar ve diğer müdahalelere yatırım yapmayı artırmak yer almaktadır [1]. 

Dünya Antimikrobiyal Farkındalık Haftası (WAAW)

Küresel eylem planının amaçlarından biri olan farkındalık artışı için yıllık bir kampanya başlatıldı. Bu kampanya, Dünya Antimikrobiyal Farkındalık Haftası (WAAW) olarak adlandırıldı. 2015'ten bu yana her yıl 18-25 Kasım tarihleri arasında kutlanan WAAW, dünya genelinde antimikrobiyal direnç konusunda farkındalığı artırmayı ve genel halk, sağlık çalışanları ve yöneticiler arasında en iyi uygulamaları teşvik etmeyi amaçlayan küresel bir kampanyadır. WAAW 2023 için tema, 2022'de olduğu gibi "Antimikrobiyal Direnci Birlikte Önleme" olarak belirlenmiştir [2].

Gıda ve hayvancılık sektörüne düşen görev:

Hayvan yetiştiricileri ve kümes hayvanları üreticileri, antimikrobiyal direncin gelişimini ve yayılmasını azaltmada önemli bir rol oynar. Hayvanlar, insanlar gibi bağırsaklarında taşıdığı mikroorganizmalar arasında antimikrobiyal dirençli olanlar da bulunabilir. Dirençli mikroorganizmalar, dünya genelinde hayvanlarda ve bunlardan elde edilen gıdalarda tespit edilmiştir. Hayvanların ve insanların sağlığını korumak için üreticilerin benimsemesi gereken uygulamalar bulunmaktadır [3].

İyi hayvan yetiştirme uygulamaları, biyogüvenlik, sanitasyon, hijyen, aşılama ve diğer enfeksiyon önleme önlemleri, hayvanlarda ve bitkilerde antimikrobiyal maddelere ve bitkilerde antimikrobiyal pestisitlere olan ihtiyacı azaltmak için esastır [3].

Uzman tavsiyelerine, reçetelere, uygun antimikrobiyal maddelere erişimi artırmak, antimikrobiyal gelişimini sınırlayacak, üretim ve verimlilik kayıplarını azaltacak ve daha sürdürülebilir ve dirençli tarım-gıda sistemleri oluşturacaktır. Üreticilerin veteriner tarafından reçete edilen antimikrobiyal ilaçlar için belirlenen dozaj, süre ve uygulama şekline uyuması önemlidir. Ayrıca Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), tüm antibiyotik ve antifungal kullanımını, tarihleri ve saatleri içeren bir kayıt tutulmasını ve tedavinin nasıl işleyişi üzerine veterinerle iletişim kurulmasını önerir. Kullanılmamış veya süresi geçmiş antibiyotik ve antifungallerin güvenli bir şekilde imha edilmesine dikkat edilmelidir [3].

Laboratuvar teşhis ve duyarlılık testleri, antimikrobiyal direncin tespiti için esastır. Bu testler, insan ve hayvan hayatlarını kurtarmak için terapötik tedavileri yönlendirmektedir. Aynı zamanda, insanlarda, hayvanlarda, bitkilerde ve çevrede direnci azaltmaya yönelik başarılı müdahaleleri tasarlamak için gözetim çabalarında önemli bir rol oynamaktadır  [1].

Entegre Zararlı Yönetimi ve iyi tarım uygulamalarının kullanılması, tarım ürünlerini sağlıklı tutmak için sistem genelinde bir yaklaşım sunar; antimikrobiyaller dahil kimyasal pestisitlere ancak son çare olarak başvurulur  [1].

Antimikrobiyal direncin iyi yönetimi, yetersiz ve sahte antimikrobiyallerin düzenlenmesini ve Küresel Eylem Planı taahhütleriyle uyumlu olarak ulusal düzeyde antimikrobiyal direnci azaltmaya yönelik yatırımı gerektirir [1].

Kaynakça

[1] World Health Organization. Global action plan on antimicrobial resistance. Geneva. (2015). Available from: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/193736/9789241509763_eng.pdf?sequence=1 

[2] World Health Organization. (n.d.). World Antimicrobial Awareness Week (WAAW) will now be World Amr Awareness Week. World Health Organization. https://www.who.int/news/item/06-06-2023-world-antimicrobial-awareness-week-(waaw)-will-now-be-world-amr-awareness-week 

[3] Centers for Disease Control and Prevention. (2022, February 28).

Livestock and poultry producers: Actions to combat resistance

. Centers for Disease Control and Prevention. https://www.cdc.gov/drugresistance/livestock-poultry-producers.html