Balların Rengi Neden Farklıdır?
- 5.02.2024
- DETAYLI BİLGİ
Uzay gıdalarının ambalajları, hafif, dayanıklı, besin kaybını, bozulmayı ve mikrobiyal kontaminasyonu önleyecek şekilde tasarlanır.
Vakum paketleme gibi tekniklerin dışında yenilebilir ambalaj filmleri depolama ve nakliye sırasında gıdaların lezzet ve dokusundaki değişiklikleri önleyerek gıda kalitesini korur [1,2].
Yenilebilir filmler, uzay gıdalarına 3-5 yıllık raf ömrü karşılamada yetersiz kalsa da uzun süreli görevlerde atık oluşturmadığı için kuru maddelerin kısa süreli depolanmasında kullanılabilir [3].
Termostabilize ve ışınlanmış gıdalarda kullanılan hacim ve kütleden tasarruf sağlayan esnek imbik poşetler, depolama süresi boyunca gıdanın kalite özelliklerinin korunmasını sağlar. Hafif, yüksek koruyucu ve termal stabilite sağlama özelliklerine sahip nanomalzemelerin de güvenilirliklerinin artırılıp işlevlerinin zenginleştirilmesi ile uzun süreli görevlerde kullanılabileceği düşünülmektedir[4,5,6].
Engeller teknolojisi gıdadaki patojenleri ve işleme sırasında kaliteyi olumsuz etkileyen çeşitli faktörler üzerine birden fazla teknolojinin bir arada kullanılması ile ifade edilir. Uzay gıdalarında da kullanılabilen engeller teknolojisinde pH ve su aktivitesi gibi mikrobiyal gelişimi etkileyen parametreler kontrol altına alınıp mikroorganizma faaliyetleri engellenmiş olur. Böylece güvenli, az işlenmiş ve duyusal kalitesi yüksek gıdalar üretilebilir [7, 8].
Özel ambalaj malzemelerinin kullanımına ek olarak, diğer maddelerle tepkimeye girmeyen gaz ile yıkanmış ambalajlar sayesinde gıdaların raf ömrü uzatılabilir. NASA, ekmeğin ve %70 etil alkol ile temizlenmiş ambalajın azotla üç kez yıkanarak steril bir ortamda paketlenmesi ile ekmeğin 14 haftadan fazla saklanabileceğini gözlemlemiştir [1].
Uzay gıdaları ile ilgili hazırladığımız yazı serimizden de görüldüğü üzere uzay gıdaları gizli formüllerden oluşan karışımların aksine bildiğimiz veya bazen tükettiğimiz gıdalardır. Hatta imkanınız varsa internetten sipariş edebileceğiniz siteler aracılığıyla dondurularak kurutulmuş uzay gıdalarına ulaşabilirsiniz.
Serinin diğer yazıları:
Kaynakça:
[1] J. Jiang, M. Zhang, B. Bhandari, and P. Cao, “Current processing and packing technology for space foods: a review,” vol. 60, no. 21, pp. 3573–3588, Nov. 2019, doi: 10.1080/10408398.2019.1700348.
[2] NASA (National Aeronautics and Space Administration), “ SPACE FOOD AND NUTRITION An Educator’s Guide With Activities in Science and Mathematics ,” http://spacelink.nasa.gov/products.
[3] M. Cooper, G. Douglas, and M. Perchonok, “Developing the NASA Food System for Long-Duration Missions,” J. Food Sci., vol. 76, no. 2, pp. R40–R48, Mar. 2011, doi: 10.1111/J.1750-3841.2010.01982.X.
[4] H. W. Kim and M. S. Rhee, “Space food and bacterial infections: Realities of the risk and role of science,” Trends Food Sci. Technol., vol. 106, pp. 275–287, Dec. 2020, doi: 10.1016/J.TIFS.2020.10.023.
[5] J. B. García Martínez, K. A. Alvarado, X. Christodoulou, and D. C. Denkenberger, “Chemical synthesis of food from CO2 for space missions and food resilience,” J. CO2 Util., vol. 53, p. 101726, Nov. 2021, doi: 10.1016/J.JCOU.2021.101726.
[6] K. A. Alvarado, J. B. García Martínez, S. Matassa, J. Egbejimba, and D. Denkenberger, “Food in space from hydrogen-oxidizing bacteria,” Acta Astronaut., vol. 180, pp. 260–265, Mar. 2021, doi: 10.1016/J.ACTAASTRO.2020.12.009.
[7] Singh, S., & Shalini, R. (2014). Effect of Hurdle Technology in Food Preservation: A Review. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 56(4), 641–649. doi:10.1080/10408398.2012.761594
[8] Mukhopadhyay, S., & Gorris, L. G. M. (2014). Hurdle Technology. Encyclopedia of Food Microbiology, 221–227. doi:10.1016/b978-0-12-384730-0.00166-x