Yapay Zekâ Gıda Sektörünü Nasıl Geliştirebilir ?

Yapay Zekâ Gıda Sektörünü Nasıl Geliştirebilir ? 

Son yıllarda teknolojinin gelişmesiyle birlikte gıda endüstrisindeki yeni uygulama alanlarında farklı yöntemler kullanılmaya başlanmıştır. Birçok sektörde olduğu gibi, gıda sektöründe de farklı değişkenler üzerinde yapay zekâ (AI) uygulamalarının varlığı sektöre yeni uygulamalar getirmiştir. Gıda sektöründe problemlerin çözümü ve analizlerinin yapılmasında kullanılan yapay zekâ uygulamalarından bazıları şunlardır [1]: 

•    Yapay Sinir Ağları (Neural Network)
•    Bulanık Mantık, (Fuzzy Logic)
•    Genetik Algoritma (Genetic Algorithm)

Gıda İşlemede Yapay Zekâ Kullanımları:

Günümüzde gıdaların sınıflandırılması, süreç modelleme, kalite kontrolünün izlenmesi, ürünlerin tasarımı, gıdalarda ısı prosesinin değerlendirmesi, endüstriyel ekmek mayası fermantasyonunda biokütle kestirimi, sıcaklık ve nem içeriğine göre ısı geçirgenliği tahmini, depolama sistemlerinin kontrolü, antosiyanin içeriğine bağlı olarak şarapların sınıflandırılması, meyve, sebzelerin morfolojik özelliklerine göre sınıflandırılması vb. uygulamalarda yapay zekadan yararlanılmaktadır [1,2].

Geliştirilmiş Sıralama :

Gıda şirketlerinin karşılaştığı ilk zorluk, hammaddelerin sınıflandırılması işlemidir. Gıda ayıklama, bu sektörün en çok zaman alan ve en yorucu süreçlerinden birisidir. Örnek olarak patateslerin boyutuna göre sıralanması, üreticilerin patates kızartması veya kızarmış patates yapmak için hangilerinin kullanılması gerektiğine karar vermesine yardımcı olabilir. Yapay zekâ ile sıralama daha kolay hale getirilebilir, makine öğrenimi ile desteklenen sensör tabanlı bir optik sıralama tekniği kullanılarak süreç otomatikleştirilebilir. Sonuç olarak, şirketler daha yüksek verim-daha az atık ve daha yüksek kaliteden faydalanırken ayıklama için daha az zaman harcarlar. Günümüzde birçok gıda işleme makinesi, gıda maddelerini sınıflandırmak veya birlikte üretime yardımcı olmak için zaten yapay zekâ kullanıyor [3-5].

Gıda Güvenliği Uyumluluğunun İyileştirilmesi :

Gıda güvenliği, gıda işlemede en önemli konulardan bir tanesidir. Gıda tesislerindeki kameralar, restoran yöneticilerinin, restoran çalışanlarının maske ve bone gibi gıda güvenliği yönetmeliklerine göre uygun koruma donanımları takıp takmadıkları konusunda izlemelerine yardımcı olur. Böylece ihlaller gerçek zamanlı olarak görülebilir ve düzeltilebilir [4,5].

Temizliğin Korunması :

Geleneksel ekipmanlarla, gıda işleme ve depolama ekipmanının parçalarının temizlenmesi oldukça zordur. Mevcut temizleme ekipmanı yönteminde genellikle sensör veya ekipmanın içini görme olanağı yoktur. Sonuç olarak, şirketler temizleme prosedürünü olası en kötü senaryolarla başa çıkmak için bu sürece çalışacak şekilde tasarlarlar. Fakat bu, suyun ve temizlik kimyasallarının gereğinden fazla harcanmasına sebep olmaktadır. Daha iyi hijyen sağlamak için, ekipmanın dikkatli bir şekilde temizlenmesi gerekir. Gelişmiş süreç, ekipman temizliği konusunda oldukça yardımcı olabilir [4,5].

Ürün Geliştirme :

Gıda işleme, şirketlerin sonsuz çeşitlilikte seçenekler sunabileceği bir sektör olması açısından benzersizdir. Yapay zekâ uygulamaları ürün geliştirme ve yeni kombinasyonlar oluşturma konusunda yardımcı olmaktadır. Bazı şirketler, tüketicileri tercihlerine ve zevklerine göre farklı gruplara ve demografik özelliklere ayıran sistemler kullanır. Yani, yapay zekâ, müşterilerin tam olarak ne istediğini anlayan ve hangi ürünün satılma olasılığının daha yüksek olduğunu tespit eden bir tahmin sistemi sağlar. Bu açıdan piyasaya çok miktarda ürün sunan şirketler için oldukça kullanışlıdır [5].

Özetle, son yıllarda teknolojinin gelişmesiyle birlikte diğer alanlarda olduğu gibi gıda sektöründe de yapay zekâ uygulamaları hayatımıza girmektedir. Yapay zekâ uygulamaları sayesinde, gıdalarda sınıflandırma, tahmin ve modelleme yaparak sonuca daha kısa sürede ulaşılacağı, el emeğinin otomasyonla değiştirilmesiyle birlikte işçilik maliyetlerinde düşüş yaşanacağı ve üretkenliğin artacağı düşünülmektedir. Teknolojinin gittikçe ilerlemesinin yanı sıra yapay zekâ uygulamalarının başarılı sonuçlar vermesi, gıda sektöründe bu konuya olan ilginin artacağını göstermektedir [1].

Kaynaklar:
1.    Akın, MS., Şeker, F., Akın, MB. (2019). Artificial Intelligence Applications in Food Engineering, Uluslararası Gıda, Tarım ve Hayvancılık Kongresi, Gaziantep.
2.    Sofu, A., Eki̇nci̇, N. (2007). Gıda Bilimi ve Teknolojisi Alanında Yapay Zekâ Uygulamaları. Gıda, 32 (2), 93-99.
3.    Iqbal, Jamshed, et al. “Prospects of Robotics in Food Industry.” Food Science and Technology, vol. 37, no. 2, pp. 159–165.
4.    Sharma, S. 2019. Web Sitesi. https://towardsdatascience.com/how-artificial-intelligence-is-revolutionizing-food-processing-business-d2a6440c0360 Erişim Tarihi: 8.11.2020.
5.    Güçlü, M. 2020. Web Sitesi. https://www.farmtoforkacademy.com/2020/10/artificial-intelligence-in-food.html Erişim Tarihi:10.11.2020.
Görsel kaynağı: https://www.farmtoforkacademy.com/2020/10/artificial-intelligence-in-food.html