Yumurta Kolesterolü Yükseltir Mi?

Tavuk yumurtası, oldukça besleyici bileşenleri ve işlevselliği sayesinde dünya çapında yaygın bir şekilde tüketilen hayvansal ürünlerdendir. Yumurtalar, yağ ve suyu birbirine bağlama özelliğine sahip olduğundan çok çeşitli gıdaların içerisinde bulunabilirler [1]. Diğer hayvansal gıdalarla karşılaştırıldığında yumurtanın protein oranı yüksek, yağ oranı düşüktür. Ancak görece yüksek kolesterol içeriği nedeniyle kalp hastalığı riskini arttırdığı öner sürülmüştür. Bu sebeple yumurta tüketimi yıllardır tartışılan bir konu olarak sık sık gündeme gelmektedir  [2]. USDA verilerine göre; bir orta boy yumurta 186.5 mg kolesterol bulunmaktadır [3]. Yumurtada bulunan protein, vitamin, ve kolesterol içeriği; yumurtanın çeşidine, büyüklüğüne ve sarısının miktarına göre değişebilir [4].

Kolesterol mumsu bir maddedir ve tamamen "kötü" olarak nitelendirilmemelidir. Vücudumuzun hücreleri oluşturması, vitaminleri ve diğer hormonları üretebilmesi için kolesterole ihtiyacı vardır. Ancak her şeyde olduğu gibi kanda çok fazla kolesterol bulunması sağlık sorunlarına sebebiyet verebilir [5].

Kan kolestrolünü etkileyen iki ana kaynak bulunur. Bunlardan biri ihtiyacımız olan kolesterolü yapmakla görevli olan karaciğerimizdir. Vücudumuzdaki kolesterolün geri kalanı ise sadece hayvansal gıdalarda bulunan kolestrol ile sağlanır. Ancak gıdalarla alınan kolesterolün kan kolestrolünü doğrudan yükselttiğine dair bulgular güçlü değildir. Asıl trans ve doymul yağ içeren gıdaları fazla miktarda tüketmek karaciğerin normalde olduğundan daha fazla kolesterol üretmesine sebep olur. Bu durum, kolesterolün sağlıksız olarak kabul edilen seviyelere yükselmesine yol açar [6] .

Özetle günde bir veya iki yumurta tüketiminin kan kolesterol seviyesini etkilemediği, ancak genel olarak beslenmedeki doymuş ve trans yağların kan kolestrolü üzerinde önemli bir etkisi olduğu bilinmektedir[7].

Kaynaklar:

[1] Puertas G. , Vázquez M, (2019) Cholesterol determination in egg yolk by UV-VIS-NIR spectroscopy, Food Control, 100, 262-268

[2] Chen H., Kuang H., Wang T., Yang F., Zhang Y. (2018) The Impact of Egg Nutrient Composition and Its Consumption on Cholesterol Homeostasis. Hindawi,6303810 , 1-2. doi: 10.1155/2018/6303810

[3] U.S Department of Agriculture (2018), Egg, whole, cooked, hard-boiled, https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/173424/nutrients

[4] B.A Griffin (2011) Eggs, dietary cholesterol and disease: facts and folklore,12, 237-238.

[5] Can I eat eggs if I have high cholesterol? HEART UK - The Cholesterol Charity. (n.d.). Retrieved July 18, 2022, from https://www.heartuk.org.uk/low-cholesterol-foods/can-i-eat-eggs

[6] Are eggs risky for heart health? Harvard Health. (2021, December 14). Retrieved July 18, 2022, from https://www.health.harvard.edu/heart-health/are-eggs-risky-for-heart-health 

[7] Drouin-Chartier, J. P., Chen, S., Li, Y., Schwab, A. L., Stampfer, M. J., Sacks, F. M., Rosner, B., Willett, W. C., Hu, F. B., & Bhupathiraju, S. N. (2020). Egg consumption and risk of cardiovascular disease: three large prospective US cohort studies, systematic review, and updated meta-analysis. BMJ (Clinical Research Ed.), 368. https://doi.org/10.1136/BMJ.M513